ငလ်င္ႏွင့္ ပါတ္သက္ေသာ USGS Earthquake Information Center ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ေအာက္ပါ ခ်ိတ္ဆက္တြင္ ၾကည့္ႏိုင္သည္။http://earthquake.usgs.gov/earthquakes/recenteqsww/Quakes/usc0002aes.php
ထိုငလ်င္ ဗဟိုခ်က္ရွိရာ အရပ္ကို Google Earth (R) ၌ တင္ျပထားပံုကို လည္း ပံု (၁) တြင္ ၾကည့္ႏိုင္သည္။
ပံု (၁) ငလ်င္ ဗဟိုခ်က္ျပပံု။
ငလ်င္ေၾကာင့္ အနီးဆံုး တာေလ ျမိဳ႕နယ္ခြဲႏွင့္ လြိဳင္ေမြရြာ အထိနာသည္။ လူ ၃၀၀ ခန္႕ ေသေက် ပ်က္စီးကာ ၃၀၀၀ေက်ာ္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ၾကရသည္။ အိုးအိမ္၊ ေက်ာင္း အေဆာက္အဦ အမ်ားအျပား ပ်က္ေၾကာင္း သိရသည္။ ငလ်င္အရွိန္ကို ရွမ္းျပည္အေရွ႕ပိုင္း၊ ထိုင္းႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း၊ လာအိုႏွင့္ ယူနန္ ျပည္နယ္မ်ားကပါ ခံရသည္။ ငလ်င္ျပင္းအားသည္ ဗဟိုခ်က္ႏွင့္ အနီးဆံုး အရပ္မ်ား၌ မြမ္းမံမာကယ္လီ အတန္း ၉ အထိ ခံရႏိုင္ျပီး အတန္ငယ္လွမ္းေသာ က်ိဳင္းတံုပင္လွ်င္ အတန္း ၅-၆ ထိ ခံရႏိုင္သည္။ ျပင္အားမ်ားကို ပံု (၂) ၌ ၾကည့္ႏိုင္ပါသည္။ ေျမပံု၌ မိုင္းျဖတ္ဟု ျမိဳ႕ေနရာကို မွားယြင္းေဖၚျပထားသည္။ အမည္မွန္မွာ တာေလ ျဖစ္သည္။
ငလ်င္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးရပံုမ်ားကို ထည့္သြင္း မေဖၚျပေတာ့ပါ။ ေအာက္ပါ ခ်ိတ္ဆက္တြင္ ဝင္ေရာက္ ၾကည့္ရႈႏိုင္ပါသည္။ (Blog ပိုင္ရွင္ထံ ျပန္လည္ေဖၚျပခြင့္ ေတာင္းခံထားဆဲ။)
http://akm-kuntha.blogspot.com/2011/03/blog-post_2303.html
ငလ်င္အရွိန္ ျပင္းထန္လွသည္။ ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွစြာ ထိုငလ်င္၏ အခ်က္အလက္မ်ားကို ျမန္မာ ျပည္တြင္းက တိုင္းတာႏိုင္ျခင္းမရွိခဲ့။ အျခားတိုင္းျပည္မ်ားက တိုင္းၾကေသာ္လည္း အခ်က္အလက္ မစံုႏိုင္။ အေၾကာင္းမွာ ျမန္မာဖက္ျခမ္း၌ တိုင္းစက္ မထားႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ငလ်င္အရွိန္ acceleration၊ လိႈင္းအလ်င္ velocity၊ ေျမအေရြ႕ displacement စသည္အခ်က္မ်ားသည္ ဘက္ေပါင္းစံု တိုင္း မွ ျပည့္စံုသည္။ အေဝးမွတိုင္း၍ ရႏိုင္ေသာ အခ်က္မွာ P, S ႏွင့္ အခ်ိဳ႕ေသာ ေျမျပင္လိႈင္းမ်ားျဖစ္သည္။ ထိုလိႈင္းမ်ားမွ တစ္ဆင့္ တည္ေနရာကို ခန္႕မွန္းတြက္ခ်က္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုငလ်င္လိႈင္းမ်ား ဖိညွစ္လိုက္၊ ဆန္႕ထြက္လိုက္ စသျဖင့္ အစဥ္အတိုင္းေရြ႕ပံုကို စက္က ဖမ္းယူ မွတ္သားထားသည္။ ထိုအေရြ႕မ်ား၏ ပံုပန္းသ႑န္ကို လိုက္၍ မည္ကဲ့သို႕ေသာ ျပတ္ေရြ႕က လႈပ္သည္၏ု ဆိုႏိုင္သည္။ ပံု (၃) သည္ ဤသို႕ေသာ အခ်က္မ်ားမွ တစ္ဆင့္ရသည္။ ထိုအခါ တာေလငလ်င္သည္ အလ်ားလိုက္ျပတ္ေရြ႕ တစ္ခုကို အေၾကာင္းျပဳ၍ လႈပ္သည္ဟု ေျပာႏိုင္သည္။
ငလ်င္ဗဟိုခ်က္ႏွင့္ မနီးမေဝးတြင္ နမ္းမား Namma ဟူေသာ ျပတ္ေရြ႕ရွိ၏။ ငလ်င္ဗဟိုခ်က္ႏွင့္ ၅ ကီလိုမီတာခန္႕ ေဝးသည္။ ငလ်င္ဗဟိုခ်က္ကို တိုင္းတာတြက္ခ်က္ရာ၌ အလြန္ေဝးေသာ အရပ္မွ ဖမ္းယူတြက္ခ်က္ ရသျဖင့္ ကြာဟခ်က္ရွိႏိုင္သည္။ ထိုငလ်င္သည္ Namma Fault ႏွင့္ ဆက္စပ္ပံု ရျပီး ငလ်င္ဗဟိုခ်က္ကိုလည္း နမ္းမား ျပတ္ေရြ႕ေပၚသို႕ တင္ျပရေပမည္။ ပံု (၄) တြင္ ၾကည့္ပါ။
နမ္းမား ျပတ္ေရြ႕သည္ လက္ဝဲေရြ႕ ျပတ္ေရြ႕ Left-lateral Strike-slip fault ျဖစ္သည္။
တကယ္ေတာ့ ဤအရပ္သည္ ငလ်င္ၾကီး ဤတစ္ၾကိမ္သာ လႈပ္ခဲ့ဖူးသည္ မဟုတ္ပါ။ ေရွးကလည္း ျဖစ္ခဲ့ဖူးျပီး ေနာင္လည္း ျဖစ္ဦးမည္သာ။ ရွမ္းကုန္းျမင့္ အေရွ႕ျခမ္းသည္ ငလ်င္လႈပ္ရွားမႈမ်ားေသာ အရပ္အျဖစ္ အေစာပိုင္းကပင္ သတိထားမိသည္။ သို႕ေသာ္ လူေနက်ဲပါးျပီး ငလ်င္လႈပ္တိုင္း အထိအခိုက္ မရွိသျဖင့္ ေမ့ေလ်ာ့သြားသည္ခ်ည္း ျဖစ္သည္။ ဤအရပ္၌ နမ္းမားျပတ္ေရြ႕အျပင္ အျခားျပတ္ေရြ႕ၾကီးမ်ားလည္း ရွိေသးသည္။ ထို အားလံုးေသာ ျပတ္ေရြ႕မ်ားသည္ ငလ်င္ၾကီးမ်ား လႈပ္ေလ့လႈပ္ထရွိသည္။ ပံု (၅) တြင္ ၾကည့္ပါ။ မွတ္တမ္းအရ ၂၀၀၉ တုန္းကလည္း ငလ်င္ၾကီးလႈပ္ခဲ့ဘူးသည္။
ေဝးေသာအေၾကာင္းအျဖစ္ အိႏၵိယတိုက္ႏွင့္ ယူေရးယွကုန္းေျမတို႕ တြန္းတိုက္ၾကရာမွ အစျပဳရေပမည္။ ဤသို႕တြန္းတိုက္သျဖင့္ တိဗက္ပါေသာ အရပ္သည္ ကုန္းျမင့္အျဖစ္ အေပၚသို႕ ၾကြတက္သည္။ ျမန္မာ ေျမာက္ပိုင္း၊ ယူနန္စေသာ အပိုင္းမ်ား အေရွ႕ဖက္သို႕ ေရြ႕ကုန္းသည္။ ကမာ႔ၻအတြင္းပိုင္းက အေပ်ာ့လႊာ စီးဆင္းမႈ mentle flow ကလည္း ဤသို႕ တစ္ထပ္တည္းက်သည္။ ထိုအခါ ယူနန္ဖက္၌ Red River ျပတ္ေရြ႕ေပၚကာ ရွမ္းကုန္းေျမသည္ အေရွ႕ေတာင္ဖက္သို႕ လည္ထြက္သြားသည္။ စစ္ကုိင္းျပတ္ေရြ႕ ျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုင္း၌ ေပၚေပါက္ျပီးေနာက္ ရွမ္းကုန္းျမင့္ရွိ ျပတ္ေရြ႕မ်ား ျဖစ္ေပၚမႈႏွင့္ ေရြ႕ပံု ေျပာင္းသြားသည္။ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ႏွင့္ Red River ျပတ္ေရြ႕တို႕၏ ေရြ႕ရာလမ္းကို ကန္႕လန္႕ျဖတ္ကာ ဆန္႕က်င္ဖက္ အရပ္မ်ားသို႕ ေရြ႕ၾကသည္။ ျပတ္ေရြ႕ၾကီး ၂ ခုႏွင့္ အခုအခံျပဳကာ ေရြ႕ရသျဖင့္ ငလ်င္ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ အားစုစည္းမႈသည္ ထိုျပတ္ေရြ႕ၾကီးမ်ားကဲ့သို႕ပင္ ျဖစ္သည္။
စကၤာပူ နန္ယန္းတကၠသိုလ္ Earth Observatory of Singapore (EOS) မွ ထိုငလ်င္ႏွင့္ ပါတ္သက္၍ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ ေရးသားထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ေအာက္ပါ ခ်ိတ္ဆက္တြင္ ၾကည့္ႏိုင္ပါသည္။
http://www.earthobservatory.sg/media/news-and-features/295-myanmar-earthquake-of-march-24th-magnitude-68.html
တာေလငလ်င္ႏွင့္ တြဲ၍ျဖစ္ေသာ နမ္မား ျပတ္ေရြ႕ မည္မွ်ေလ်ာထြက္သြားသည္ကို မသိရေသးေပ။ ထိုအခ်က္ကို ေလ့လာသြားရန္ လိုအပ္သည္။ ထိုျပတ္ေရြ႕ေပၚရွိ မယ္ေခါင္ျမစ္သည္ ၁၂ ကီလိုမီတာခန္႕ ေရြ႕ထားျပီး ျဖစ္သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ အတိတ္ကလည္း နမ္မားျပတ္ေရြ႕ ေရြ႕တိုင္း ငလ်င္ၾကီးလႈပ္သည္။ လက္ရွိ ဘူမိရုပ္သြင္ ျပခ်က္အရ နမ္မား၌ အေတာ္ ရွည္လ်ားေသာ လႈပ္ရွားႏိုင္စြမ္းရွိသည့္ အပိုင္းကို ေတြ႕ရသည္။ ထို႔အျပင္ နမ္မားသည္ ျပတ္ေရြ႕အဆစ္ အပိုင္းမ်ားစြာ ရွိေနေၾကာင္း ပဏာမ ေလ့လာေတြ႕ရွိသည္။ ထိုအဆစ္အပိုင္းတစ္ခုကို ျဖတ္ေက်ာ္တိုင္း ငလ်င္ျဖစ္ႏိုင္သည္။ သို႕ေသာ္ တစ္ခါ ျဖတ္ေက်ာ္ျပီးတိုင္း တစ္ခါ စြမ္းအင္သံုးစြဲရသည့္ သေဘာ ျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္ ေနာက္ဆက္တြဲ ငလ်င္ၾကီးကို ေမွ်ာ္လင့္မထားပါ။ အျခား အဆစ္အပိုင္း လႈပ္ရွားမႈကိုမူ မေျပာႏိုင္ပါ။
www.tintlwinswe.blogspot.com
No comments:
Post a Comment